ΤΑ ΘΕΟΤΟΚΩΝΥΜΙΑ ΤΩΝ ΚΥΘΗΡΩΝ της Ελένης Χάρου*

 

Οι προσωνυμίες που έδωσε ο λαός μας στην Παναγία είναι αμέτρητες.

Η ονοματοδοσία ποικίλει. Σε κάθε γωνιά απαντώνται εφευρετικά και παράξενα ονόματα της Παναγίας που προέρχονται από ύμνους, ή από την τοποθεσία, ή από τον τρόπο που αγιογραφήθηκαν οι εικόνες της, ή από το συσχετισμό με ιστορικά γεγονότα, παραδόσεις ή φυσικά φαινόμενα. Στα Κύθηρα έχομε την Παναγία τη

Μυρτιδιώτισσα (εικόνα κειμένου)

Αγία Μόνη

Ιλαριώτισσα

Μεσοχωρίτισσα

Παρθενιώτισσα

Ορφανή

Κακή Μέλισσα

Καστρινή

Κακοπετριανή

Παλιοπυργιώτισσα

Κερά

Σπηλιώτισσα

Κυπεριώτισσα

Καταφυγαδιώτισσα

Μανωλίτισσα

Τσιγκουριώτισσα

Κοντελετού

Καρτεριανή

Πρινιάδικη

Μονιτάρου

- Η ονομασία Μεσοχωρίτισσα, Καταφυγαδιώτισσα, Παλιοπυργιώτισσα, Μανωλίτισσα, Κακοπετριανή, Σπηλιώτισσα, Καστρινή, Τσιγκουριώτισσα Κυπεριώτιςςα δόθηκε από την τοποθεσία του ναού. Η ονομασία Πρινιάδική, Καρτεριανή δόθηκε από το όνομα των κτητόρων.

- Η ονομασία Αγία Μόνη (η Μόνη των Πάντων Ελπίς) και Ιλαριώτισσα (ιλαρόν βλέμμα) δόθηκε από την αγιογράφηση.

Τα πιο περίεργα θεοτοκωνύμια των Κυθήρων είναι η Κοντελετού και η Μονιτάρου. Μήπως το Κοντελετού σημαίνει κοντά το έλεος; Μονιτάρου στα Κύθηρα σημαίνει αμέσως, δια μιας, γρήγορα, οπότε η προσωνυμία Παναγία η Μονιτάρου φαίνεται ότι ισοδυναμεί με την Γοργοεπήκοο.

Η Κακή Μέλισσα πήρε την ονομασία κατά την παράδοση από ένα περιστατικό με πειρατές, που πήγαν να κουρσέψουν το μοναστηράκι της και ένα σμήνος μελισσών τους απομάκρυνε.

Η Ορφανή του Μυλοποτάμου ίσως πήρε την ονομασία από το όνομα Αρφάνης, ενώ η Ορφανή του Κάστρου κατά μία εκδοχή επειδή έχασε την πατρίδα της την Κρήτη και ήρθε στα Κύθηρα.

* Ελένη Χάρου λαογράφος, ιστορικός

Read More

ΡΕΝΕ ΤΣΑΡΛΑΜΠΑ ΕΚ ΛΕΥΚΑΔΟΣ*

 

Την 1η Απριλίου 2024 μάθαμε από τα μέσα ενημέρωσης ότι πέθανε η Αικατερίνη (Ρενέ) Τσαρλαμπά με καταγωγή από την Λευκάδα και σύζυγος του άλλοτε βουλευτή του νησιού Μάρκου Τσαρλαμπά (1894-1964). 

Δυστυχώς τα χρόνια που ζούμε κυριαρχούνται από μια ισοπεδωτική αντίληψη και έτσι σχεδόν σε όλα τα διαδικτυακά μέσα γράφτηκαν ελάχιστα στοιχεία για το τέκνο αυτό του νησιού των Επτανήσων,  που γεννήθηκε το 1931 και είχε δημιουργήσει οικογένεια με τον πρώην βουλευτή. 

Η οικογένεια Τσαρλαμπά υπήρξε από τις επιφανέστερες οικογένειες του νησιού από την εποχή της Βενετοκρατίας και συμμετείχε στην Επανάσταση του 1821, σημειώνοντας ότι η Ακριβή Τσαρλαμπά (από τον κλάδο της Πρέβεζας),  ήταν η μητέρα του Οδυσσέα Ανδρούτσου.

Η θανούσα Αικατερίνη, άφησε δύο παιδιά, την δημοσιογράφο Έλλη Στάη και τον φυσικό Σπύρο Τσαρλαμπά ο οποίος πριν χρόνια είχε την ευγένεια να ενημερώσει τον συντάκτη της ''Επτανήσου Πολιτείας'' για το ιδιοκτησιακό καθεστώς της οικογενειακής εκκλησίας του Αγίου Σπυρίδωνα Λευκάδας. Υπήρξε διευθύντρια του γραφείου του υπουργού Αναστάσιου Πεπονή και του υπουργού Απόστολου Λάζαρη και εβοήθησε κατά γενική ομολογία πολλούς ανθρώπους.

Ο παππούς του Μάρκου Τσαρλαμπά με το ίδιο όνομα διετέλεσε έπαρχος της Λευκάδας και γαμπρός του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, ενώ ο ίδιος ο βουλευτής Μάρκος Τσαρλαμπάς από τον πρώτο γάμο είχε αποκτήσει την φιλόλογο και μελετητή του έργου του Άγγελου Σικελιανού, Βιβέτ Τσαρλαμπά και την γιατρό Ειρήνη Τσαρλαμπά.

Ακολουθεί επιστολή Λευκαδίτη που αναρτήθηκε στο aromalefkadas.gr και συνεισφέρει στην εικόνα της θανούσης.

Θεμιστοκλής Δευτεραίος (Μούστας) 

«Έφυγε» η Ρενέ Τσαρλαμπά.

Εμείς οι Συβριώτες, την ευχαριστούμε για τα καλά που έχει κάνει για το χωριό μας, «το χωριό της» τον Σύβρο.
Την ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ (και την οικογένεια της), ειδικά οι νέοι του χωριού για την «ανεπανάληπτη δωρεά», οικοπέδου  6 στρεμμάτων εντός οικισμού, για την κατασκευή γηπέδου στο χωριό.
Και όχι μόνον αυτό, αλλά και από την  θέση που είχε σε υπουργεία, βοήθησε να  βγουν χρήματα για να τελειώσει το γήπεδο. Το γήπεδο που εμείς τότε, το Δ,Σ, του Α.Ο. Σύβρου, και το κοινοτικό συμβούλιο, τιμής ένεκεν το ονομάσαμε: Κοινοτικό γήπεδο «ΜΑΡΚΟΣ ΤΣΑΡΛΑΜΠΑΣ».

Την ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ για τότε, πριν 40 με 45 χρόνια περίπου όταν γίνονταν διαπλάτυνση, του δρόμου Σύβρου-Βασιλικής, έδωσε άδεια, να κόψουν χωράφια και δέντρα ελιές  όπου χρειάζεται, χωρίς να την ρωτήσουν. Και δεν ήταν μόνον αυτά αλλά και πολλά αλλά, όπως τα παλιά δύσκολα χρόνια, όταν χωριανοί μας «παιδιά» ειδικά, με προβλήματα υγείας, που  έπρεπε να ταξιδέψουν στην Αθήνα, εκτός το  τρέξιμο στους γιατρούς, μερικές φορές τους  φιλοξενούσε και στο σπίτι της.
Πάντα πρώτη η κυρία Ρενέ, στην εκκλησία σε χαρές  και σε λύπες, στον Σύβρο και στα Βουρνικά,  το χωριό τις καταγωγής της, και όταν έλειπε στην  Αθήνα, με την πρώτη επίσκεψη στο χωριό, έπρεπε να περάσει από το σπίτι για τις ευχές της, στους παλιούς χωριανούς τουλάχιστον  που είχε με όλους φιλικές σχέσεις.

Θερμά συλλυπητήρια, Σπύρο και Έλλη.

* Γρηγ. Μαρκέτος

Read More

Οι πρώτες πτήσεις Κυριακή 31 Μαρτίου 2024 προς Άκτιο και Ζάκυνθο

 

Με τις πρώτες πτήσεις της Easyjet από το Λονδίνο και το αεροδρόμιο 

του Γκάτγουικ ξεκινάει την Κυριακή 31 Μαρτίου η τουριστική 

περίοδοw στη Ζάκυνθο και το Άκτιο (Λευκάδα-Πρέβεζα)

Πηγή: Λευκαδίτικα Νέα

Read More

Κεφαλονίτικη σκορδαλιά από τη Σία Λαδά

 

H διαφορά της Κεφαλονίτικης σκορδαλιάς (αλιάδα), από την σκορδαλιά που συναντάμε σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, είναι ότι γίνεται αποκλειστικά με σκόρδα και πατάτες, χωρίς ψωμί και χωρίς καρύδια 

Υλικά: 

6 - 8 πατάτες βρασμένες ( ανάλογα την ποσότητα που θέλουμε )

 2-4 κεφάλια σκόρδο, 

1 φλιτζάνι λάδι, χυμό ενός λεμονιού

 1 φύλλο μπακαλιάρο,

 αλάτι

 Εκτέλεση: 

Ξαρμυρίζουμε τον μπακαλιάρο σε μία λεκάνη με νερό κρύο 12 - 14 ώρες και του αλλάζουμε το νερό για 3 - 4 φορές. Στη συνέχεια χτυπάμε στο μούλτι (ή στο γουδί πιο παραδοσιακά) σκόρδο, λάδι, λεμόνι και αλατάκι. Τα αδειάζουμε σε ένα πιατάκι και παίρνουμε μια μια τις πατάτες , (αφού τις έχουμε βράσει) και τις χτυπάμε στο μούλτι ρίχνοντας μέσα και μια κουτάλα από τον ζωμό του μπακαλιάρου,τον οποίο βράσαμε. Αφού λοιπόν έχουμε πολτοποιήσει όλες τις πατάτες τις αδειάζουμε σε ένα μεγάλο γυάλινο μπολ και προσθέτουμε το μείγμα του σκόρδου, λαδάκι και ζωμό από τον μπακαλιάρο μας μέχρι να γίνει λεία η σκορδαλιά μας. Ξεπλένουμε,στεγνώνουμε και τηγανίζουμε τον μπακαλιάρο Συνοδεύουμε με την σκορδαλιά μας και ότι άλλο επιθυμούμε. Μερικές ιδέες για συνοδευτικά : φασολάκια , παντζάρια , μελιτζάνες τηγανιτές, σέσκουλα, κολοκυθάκια βραστά ή τηγανιτά και κουνουπίδι. 

Πηγή: www.inkefalonia.gr

Read More

Ο ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΥΘΗΡΩΝ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΒΕΝΙΕΡΗΣ της Ελένης Χάρου*

 

Η ιστορική οικογένεια Βενιέρη στα Κύθηρα από τον Βενετικό οίκο των Venier, ανέδειξε δύο επισκόπους στην Επισκοπή Κυθήρων.

Το Μακάριο και το Νεκτάριο.

- Ο Νεκτάριος, κατά κόσμον Νικόλαος, λόγιος με θεολογική κατάρτιση, αρχιεράτευσε κατά το διάστημα 1697-1729. Ο πατέρας του Δομήνικος Βενιέρης ήταν καπιτάνος με προγόνους ευγενείς από την πανίσχυρη οικογένεια των φεουδαρχών Βενιέρων και πρόσφερε πολλές υπηρεσίες για την ασφάλεια των Κυθήρων κατά τους Βενετοτουρκικούς πολέμους.

Ο παππούς του Νεκταρίου, Φραγκίσκος Βενιέρης ήταν καπιτάνος και σκοτώθηκε το 1653 σε μια μάχη με τους Οθωμανούς στον Ποταμό των Κυθήρων. Ο Νεκτάριος διεδέχθη το Φιλόθεο Δαρμάρο και εξελέγη με ψηφοφορία από το Συμβούλιο της Κοινότητας στα Κύθηρα με εντολή του Βενετού Προνοητή, Alvise Diedo. Η εκλογή του Νεκταρίου κοινοποιήθηκε από την Κοινότητα στο Συμβούλιο των Δέκα στη Βενετία και στη συνέχεια ζήτησαν από το Μητροπολίτη Μονεμβασίας τη χειροτονία του.

Ο Νεκτάριος έζησε τη σύντομη Τουρκοκρατία στα Κύθηρα (1715-1718) και μέσα από τον κώδικα της αρχιερατείας του αντλούμε πολύτιμες πληροφορίες για τη στάση του απέναντι στην πολιτική εξουσία και τις εκκλήσεις του για την αντιμετώπιση της σιτοδείας και της πανούκλας. Προσηλωμένος στο Βενετικό θεσμικό εκκλησιαστικό δίκαιο, είχε το σεβασμό και την εκτίμηση τόσο από το ορθόδοξο ποίμνιο, όσο και από τις Βενετικές αρχές. Αρχιεράτευσε μέχρι το θάνατό του το 1729 και ετάφη σύμφωνα με την επιθυμία του στο Κακοπέτρι, στο οικογενειακό ησυχαστήριο των Βενιέρων, στην άρκλα του θείου του Επισκόπου Μακαρίου.

ΠΗΓΗ: Ανδριτσάκη-Φωτιάδη, Μιχ. Πετρόχειλου: Κυθηραϊκά μελετήματα

Πατραμάνη Μαρία: Οι Βενέρηδες Μακάριος και Νεκτάριος, Επίσκοποι Κυθήρων (Στον τιμητικό τόμο για τον καθηγητή Νίκο Πετρόχειλο) * φιλόλογος, λαογράφος

Read More

Στο Παρίσι Λευκαδίτες αρτοποιοί

 

Η Εθνική ομάδα Αρτοποιών βρίσκεται αυτές τις ημέρες στο Παρίσι όπου παίρνει μέρος στο Παγκόσμιο φεστιβάλ άρτου που πραγματοποιείται κάθε δύο χρόνια και είναι η πρώτη φορά της Ελληνικής συμμετοχής.

Στην Εθνική μας ομάδα πρωτοστατούν δύο αρτοποιοί από την Λευκάδα, o Στάθης Κατωπόδης (Αρχονταρίκι) και ο Νίκος Κορφιάτης.

Ο Νίκος Κορφιάτης είναι ο καλλιτέχνης του άρτου όπου η κατασκευή του έχει εντυπωσιάσει (φωτο). Ο κ. Κορφιάτης, με αφορμή και τους Ολυμπιακούς αγώνες που θα διεξαχθούν στο Παρίσι αφιέρωσε την κατασκευή του από ψωμί στο άθλημα της ιστιοπλοΐας και τον Ολυμπιονίκη μας, Νίκο Κακλαμανάκη.

Πολλά συγχαρητήρια σε όλους τους ανθρώπους της Εθνικής μας ομάδας των αρτοποιών.

Πηγή: ilefkada.gr

Read More

ΜΠΑΛΩΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΟΝ ΡΕΠΟ ΚΕΡΚΥΡΑΣ

 

☝Παρέμβαση στο τμήμα του πόντε του Μον Ρεπό που ήταν ετοιμόρροπο πραγματοποίησαν την Πέμπτη το Τμήμα Εθελοντισμού του Δήμου, ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Υπηρεσιών σε συνεργασία με την υπηρεσία Καθημερινότητας.

Τα υλικά ήταν χορηγία του Πολιτιστικού Συλλόγου Ανεμομύλου.

👉Βεβαίως, η παρέμβαση έγινε στο κομμάτι του πόντε που ήταν έτοιμο να καταρρεύσει ώστε να μην καταστραφεί τελείως η εξέδρα, η οποία φυσικά εξακολουθεί να είναι κλειστή για λόγους ασφαλείας.

ΦΩΤΟ: Μον Ρεπό, αγαπημένη πλαζ των Κερκυραίων

Πηγή: corfupress.com

Read More